Un conto sen título

01/02/1997, Sociedade Cultural Columba

Non sei que momento foi aquel, pero moitas veces miña nai senta e pasa as horas a lembrar, coma se non estivese, coma se o tempo parara non se sabe en que minuto de que día.

É na primavera ou no outono cando se lle achega a nostalxia.

Eu penso que será o cambio da luz ou das cores, tan de súpeto, o que a mergulla nese estado case atemporal.

Ás veces lle pregunto por esas ausencias e ela responde que está a buscar na súa memoria o momento exacto no que todo cambiou.

Unha vez dixo que fora no ano 36, o estala-la guerra, cando todo cambiara. Disque abriu feridas que nunca pecharon e xa nada nin ninguén volveu se-lo mesmo.

Pero seica esa explicación non lle abondou porque seguiu a lembrar, e outro día dixo que fora no ano 51. Nese ano puxeron a luz eléctrica na aldea. ¡Ese sí que foi un cambio!. Dende entón quedaron no faiado as lámparas de carburo, sustituidas por un interruptor e, máis adiante, trocaron os contos a carón da lareira que tantas noites lle escoitaran ó avó, polas palabras noutro idioma que un descoñecido lles dicía dende o televisor.

Eu lle pido á miña nai que lembre eses contos para mín. Son contos de virxes e meigas, de demos e mouros, todos escuros e algúns, di ela, non son contos senón realidade, como aquel que lle ocorreu a un parente seu, que disque viña da terra ó solpor, e atopou no camiño un burro que el recoñeceu coma o dun veciño. Decidiu levalo con el e empregou a faixa vermella que levaba para cinguilo. Montou ás súas costas e xa ían cara á casa cando nunha encrucillada o animal tomou o camiño do acantilado. O home berraba e tiraba da faixa pero o burro seguía o seu camiño. Xa chegando mesmo á ribeira e véndose o home no mar, comenzou a rezar pregándolle a Deus. Dese xeito o animal esvaeceuse no aire seguido dun grande ruido. Era o demo, ou iso dí miña nai.

Eu penso que esta historia e outras coma esta foron o froito da imaxinación das xentes, animadas pola escuridade e o lume das longas noites de inverno ou quizáis a desculpa daquel que tardou en chegar á casa máis do debido.

Así son os contos da aldea onde naceu miña nai no ano 1923. Alí, rodeada da maxia dos vellos, medrou, casou e tivo fillos. Foron tempos difíciles para unhas xentes para as que a terra era a vida. Os camiños eran lameiras, non había luz, automóbiles, nin ningún dos adiantos modernos imaxinables, nin sequera penicilina.

Agora sei o que miña nai lembra cando senta durante horas a carón da fiestra. Pensa neses días tan escuros, que definen Galicia, cando ela era nena. Posiblemente nunca se afixo ó progreso que tan a destempo e tan de súpeto lle chegou. Quizáis non atura tanto cambio e por iso busca, alí onde reside a memoria, o momento exacto no que todo deixou de ser o que era.

<< Volver